API là gì ? Khái niệm, đặc điểm và ứng dụng API

API, hay Application Programming Interface, là một tập hợp các quy tắc và định dạng cụ thể cho việc tương tác giữa các phần mềm khác nhau. API giúp các ứng dụng khác nhau có thể trao đổi dữ liệu và chức năng một cách linh hoạt và hiệu quả.Vậy API là gì? Khái niệm và đặc điểm của nó là như thế nào? Cùng Halo Media tìm hiểu thêm về vấn đề sau nhé.

API là gì?

API (Application Programming Interface) là bộ các phương thức, giao thức và công cụ kết nối giữa các phần mềm và ứng dụng khác nhau. Nó làm nhiệm vụ cung cấp khả năng truy cập đến một tập hợp các hàm hay dùng, cho phép các ứng dụng tương tác và trao đổi dữ liệu với nhau. API giúp các phần mềm khác nhau giao tiếp một cách hiệu quả, cho phép chúng chia sẻ thông tin và tích hợp chức năng từ một ứng dụng vào ứng dụng khác mà không cần biết chi tiết về cách chúng được triển khai bên trong.

API thường ứng dụng ở đâu?

• Web API (Application Programming Interface) là hệ thống API được tích hợp trong các hệ thống website. Hầu hết các trang web sử dụng Web API để kết nối, truy xuất dữ liệu, hoặc cập nhật cơ sở dữ liệu. Ví dụ điển hình là chức năng đăng nhập thông qua tài khoản Google, Facebook, Twitter, Github, khi bạn thực hiện điều này, bạn đang tương tác với API của những dịch vụ này. Tương tự, các ứng dụng di động cũng thường lấy dữ liệu thông qua Web API.
• API trên hệ điều hành như Windows hay Linux cung cấp một loạt API để tương tác trực tiếp với hệ điều hành. Chúng đặc tả các hàm, phương thức, và giao thức kết nối, giúp lập trình viên tạo ra các ứng dụng có khả năng tương tác với hệ điều hành một cách hiệu quả.
• API của các thư viện phần mềm hay framework mô tả và quy định các hành động mà thư viện cung cấp. Sự linh hoạt của API cho phép chương trình viết bằng một ngôn ngữ có thể sử dụng thư viện được viết bằng ngôn ngữ khác. Ví dụ, bạn có thể sử dụng PHP để gọi các hàm từ một thư viện tạo file PDF được viết bằng C++.

Một số khái niệm khác liên quan đến API

• API hiện nay thường tuân thủ theo tiêu chuẩn REST và HTTP, tạo ra một giao thức thân thiện và dễ sử dụng cho nhà phát triển. Sự thống nhất này giúp người dùng dễ dàng truy cập và hiểu về cách sử dụng API. Các Web API hiện đại thường được áp dụng cho các đối tượng cụ thể, chẳng hạn như mobile developer với tài liệu (document) và các phiên bản (version) khác nhau.
• API Key là một loại mã (string) được truyền bởi các chương trình máy tính khi gọi API để xác định chương trình, nhà phát triển, hoặc người dùng đang truy cập trang web. Các API Key thường được sử dụng để giới hạn và kiểm soát việc sử dụng API, như ngăn chặn sự lạm dụng.

API Key hoạt động như một mã định danh duy nhất và là mã thông báo bí mật để xác thực. Thường có một bộ quyền truy cập được liên kết với API Key, và chúng thường dựa trên hệ thống định danh duy nhất toàn cầu (UUID) để đảm bảo tính duy nhất cho mỗi người dùng.

Những điểm nổi bật của Web API:

Hỗ trợ RESTful đầy đủ phương thức:

Web API cung cấp sự hỗ trợ đầy đủ cho các phương thức RESTful như GET, POST, PUT, DELETE, giúp bạn xây dựng dịch vụ HTTP một cách đơn giản và hiệu quả. Nó cũng hỗ trợ các thành phần HTTP như URI, request/response headers, caching, versioning, và định dạng nội dung.

Tự động hóa sản phẩm:

Sử dụng Web API giúp tự động hóa quản lý công việc và cập nhật luồng công việc, từ đó tăng cường năng suất và hiệu quả công việc.

Khả năng tích hợp linh động:

API cho phép dễ dàng lấy nội dung từ bất kỳ website hoặc ứng dụng nào nếu được phép, cung cấp trải nghiệm người dùng tốt hơn. API hoạt động như một cổng thông tin, cho phép các công ty chia sẻ thông tin chọn lọc và tránh những yêu cầu không mong muốn.

Cập nhật thông tin thời gian thực:

API có khả năng thay đổi và cập nhật theo thời gian thực, giúp truyền dữ liệu một cách hiệu quả, chính xác hơn và cung cấp dịch vụ linh hoạt.

Tiêu chuẩn chung dễ sử dụng:

Web API tuân thủ các tiêu chuẩn chung, giúp mọi người dùng và công ty có thể điều chỉnh nội dung và dịch vụ của mình một cách dễ dàng.

Hỗ trợ đầy đủ các thành phần MVC:Web API hỗ trợ đầy đủ các thành phần Model-View-Controller (MVC) như routing, controller, action result, filter, model binder, IoC container, dependency injection, và unit test.

Web API hoạt động như thế nào?

1. Đầu tiên, chúng ta sẽ tạo một URL API để cho phép bên thứ ba gửi yêu cầu dữ liệu đến máy chủ thông qua giao thức HTTP hoặc HTTPS.
2. Tại máy chủ cung cấp nội dung, các ứng dụng nguồn sẽ tiến hành xác thực nếu được yêu cầu, sau đó điều hướng đến tài nguyên phù hợp để tạo nội dung trả về.
3. Máy chủ sẽ trả về kết quả dưới dạng JSON hoặc XML thông qua giao thức HTTP/HTTPS.
4. Ở phía ứng dụng web hoặc ứng dụng di động, dữ liệu JSON/XML sẽ được phân tích để trích xuất dữ liệu. Khi đã có dữ liệu, các hoạt động như lưu dữ liệu vào Cơ sở dữ liệu, hiển thị dữ liệu sẽ được thực hiện.
5. Những thay đổi này sẽ làm cho phần văn phong khác biệt, nhưng vẫn giữ nguyên ý nghĩa cốt lõi của nội dung.

Ưu và nhược điểm của Web API

Mỗi ứng dụng đều có những ưu và nhược điểm riêng, và web API cũng không phải là ngoại lệ:

1. Ưu điểm:
   • Web API được sử dụng rộng rãi trên các nền tảng như ứng dụng desktop, di động và web.
   • Linh hoạt trong việc trả về dữ liệu cho client với các định dạng như JSON, XML hoặc định dạng khác.
   • Nhanh chóng xây dựng dịch vụ HTTP: bao gồm URI, request/response headers, caching, versioning, và các định dạng nội dung, có thể host trên ứng dụng hoặc trên IIS.
   • Mã nguồn mở, hỗ trợ đầy đủ các chức năng RESTful, có thể sử dụng bởi bất kỳ client nào hỗ trợ XML, JSON.
   • Hỗ trợ đầy đủ các thành phần MVC như routing, controller, action result, filter, model binder, IoC container, dependency injection, và unit test.
   • Xác nhận giao tiếp hai chiều trong các giao dịch, đảm bảo độ tin cậy cao.
2. Nhược điểm:
   • Web API chưa hoàn toàn tuân thủ RESTful service, chỉ hỗ trợ mặc định GET và POST.
   • Để sử dụng hiệu quả cần có kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm về backend.
   • Chi phí và thời gian phát triển, nâng cấp và vận hành có thể tốn kém.
   • Có thể gặp vấn đề bảo mật nếu hệ thống không được giới hạn điều kiện một cách cẩn thận.

Cách bảo mật cho API

Các vấn đề phổ biến nhất liên quan đến bảo mật API có thể được tổng hợp như sau:

1. SQL Injection: SQL Injection là một lỗi phổ biến và nghiêm trọng, mà kẻ tấn công có thể lợi dụng để truy cập vào hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu. Để ngăn chặn vấn đề này, cần ràng buộc kỹ dữ liệu nhập vào bằng cách sử dụng Regular Expression để loại bỏ các ký tự lạ và hạn chế nguy cơ gặp lỗi.
2. Spam request: Các request công khai thường dễ bị spam. Một cách để giải quyết vấn đề này là làm cho các request phức tạp hơn, bằng cách thêm các yêu cầu bảo mật hoặc yêu cầu người dùng thực hiện một số hành động bổ sung trước khi tiếp tục.
3. Xác thực người dùng và ứng dụng: Quá trình xác thực không chỉ nên tập trung vào người dùng cuối mà còn cần chú ý đến quá trình xác thực của ứng dụng. Việc này đảm bảo rằng cả ứng dụng và người dùng đều được xác thực một cách đầy đủ.
4. Mã hóa dữ liệu: Sử dụng chứng chỉ SSL là một cách đơn giản để mã hóa dữ liệu truyền đi, giúp ngăn chặn việc tấn công và đánh cắp dữ liệu trong quá trình truyền tải.
5. Tránh sử dụng mật khẩu dễ đoán: Việc tránh sử dụng mật khẩu cố định, dễ đoán là một biện pháp quan trọng để ngăn chặn việc đánh cắp thông tin.
6. Sử dụng chữ ký số: Chữ ký số là một cách đơn giản để kiểm tra và tăng cường tính bảo mật cho API bằng cách chỉ cung cấp dữ liệu khi người dùng nhập đúng thông tin xác thực.

Kết luận

Mong rằng, những phân tích chi tiết trên của HaloMedia đã giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm và giá trị của API, cũng như ứng dụng của nó trong thiết kế website và cuộc sống hàng ngày.

Từ những giao thức khác nhau, API hoạt động như một bước nối kết nối chúng lại với nhau, cho phép người dùng tương tác với ứng dụng và website một cách linh hoạt, mở rộng vận hành trên mọi thiết bị và trong mọi tình huống.

API giúp giảm bớt gánh nặng công việc, tăng tính chính xác trong quá trình thiết kế website, đặc biệt là trong lĩnh vực bán hàng trực tuyến, tạo ra sự chuyên nghiệp, nhanh chóng và thuận tiện hơn cho các nhà phát triển. Tất cả những lợi ích này làm cho API và Web API trở thành những công cụ không thể thiếu, giúp cải thiện cuộc sống hiện đại, tiện ích và thông minh hơn.

Chúc các bạn có 1 trải nghiệm tuyệt vời  khi đọc bài viết này và khắc phục các vấn đề gặp phải!!